CONGRES
Cool and Comfort 90 – september 2021

Koeling kent geen grenzen

19th European Conference

Schoven er in 2019 nog meer dan 300 deelnemers aan in de aula van de Polytechnic University of Milan, dan moesten de deelnemers aan de 19th European Conference van de Centro Studi Galileo op 10 en 11 juni 2021 dit jaar noodgedwongen van thuis de presentaties volgen. Opmerkelijke vaststelling: het virtuele event trok significant minder deelnemers dan het fysieke event, niettegenstaande de insteek van de conferentie met een breed scala aan onderwerpen met betrekking tot koeltechniek en airconditioning quasi dezelfde was. Wie vorig jaar nog dacht dat virtuele congressen en beurzen het nieuwe normaal zouden worden, weet ondertussen wel beter. Informatie delen via Zoom of Teams lukt nog wel, maar netwerken, Q&A en vooral de gezelligheid verdwijnen van het toneel. Het (on)uitgesproken verlangen naar het normale was tijdens de 19th European Conference nooit veraf.

What’s in a name? Lag de organisatie van de 19th European Conference on the Latest Technologies in Refrigeration and Air Conditioning vroeger uitsluitend in handen van de Centro Studi Galileo en was Italiaans de voertaal, dan is deze conferentie sinds de eerste editie 40 jaar geleden geëvolueerd naar een mondiaal event met als co-organisatoren UNEP (United Nations Environment Programme), IIF-IIR (International Institute of Refrigeration), AREA (Air conditioning and Refrigeration European Association), ATF (Italian Association of RAC Technicians) en REI (Renewable Energy Institute). Een bijzonder moment tijdens de conferentie was de ondertekening van een Memorandum of Understanding waarmee een intense samenwerking tussen AREA en U-3ARC (Union of Associations of African Actors in Refrigeration and Air Conditioning) boven de doopvont werd gehouden. Concreet betekent dit o.m. de opstart van uitwisselingsprogramma’s met de nadruk op training en kennisoverdracht en de ondersteuning van de Afrikaanse HVACR-partners om hun eigen markt op te bouwen.

Vijf sessies

De conferentie is opgebouwd uit vijf sessies, telkens rond een specifiek thema, met sprekers die elkaar aanvullen of een volledig ander aspect belichten. We geven kort de voornaamste conclusies van deze vijf sessies.

De eerste sessie gaat traditioneel over technologie, installaties en componenten. Hernieuwbare energie is de stuwende factor in de decarbonisatie en de continue ontwikkeling van zonnethermie, fotovoltaïsche zonnepanelen en warmtepompen. Er zijn al tal van componenten beschikbaar voor gebruik met de opkomende koudemiddelen (CO₂, ammoniak, HFO) maar het werk is nog niet af, de ontwikkeling van componenten en toebehoren mag niet stilvallen. Integendeel, tijdens de vragenrondes kwam duidelijk de marktvraag naar boven voor nog meer keuzemogelijkheden. R290 (propaan) steekt de kop op in airconditioningtoepassingen volgens de EN378-standaarden, vooral in buitenopstelling want bij meer dan 1 kg is het gebruik van propaan in een binnenruimte verboden. Steeds meer eindgebruikers vragen dit koudemiddel met een GWP van 3. Het veiligheidsaspect krijgt steeds meer aandacht bij de selectie van componenten. Hetzelfde geldt voor IoT en service vanop afstand en de pandemie heeft dit proces alleen maar versneld.

In de tweede sessie ging het over de F-gaswetgeving en koudemiddelen. Hier viel op dat natuurlijke koudemiddelen nog niet iedereen overtuigd hebben, en zo ja dan wordt CO₂ als standaard naar voor geschoven bij supermarkten en propaan in commerciële toepassingen. Het scepticisme over natuurlijke koudemiddelen wordt gevoed door tegenvallende resultaten over het energieverbruik en de energie-efficiëntie in vergelijkende tests met synthetische koudemiddelen. Bij Air Handling Units lijkt er op korte en middellange termijn nog helemaal geen plaats voor natuurlijke koudemiddelen.

Illegale handel

De illegale handel in koelmiddelen blijft de markt op verschillende manieren verstoren. Fionnuala Walravens, campaigner bij EIA (Environmental Investigation Agency), laat geen kans voorbijgaan om alle partijen in de koelsector bewust te maken van de impact die deze illegale handel veroorzaakt. “Vooreerst is er het klimaat. Illegale koelgassen geven een vertekend beeld van de werkelijke uitstoot waardoor we slechter scoren dan officieel wordt gerapporteerd. Door de markt te (over)bevoorraden met illegale gassen, wordt de motivatie om over te schakelen op klimaatvriendelijke gassen in de kiem gesmoord. Illegale handel betekent ook concurrentievervalsing voor de groothandels en importeurs die zich aan de regels houden. Maar ook de overheid lijdt financieel verlies door het mislopen van taksen en invoerheffingen. Illegale handel zorgt ook voor extra werklast, denk maar aan de douane bij grens- en transportcontroles. Dan heb ik het nog niet gehad over de veiligheid, kwaliteitsgaranties en verantwoordelijkheid. Niks dan ellende dus, waarbij de enige winnaars zich in het criminele milieu bevinden.”

Groene koeling en energie-efficiëntie waren de onderwerpen van de derde sessie. Het rendement van een installatie uitdrukken met een Integrated System Performance in plaats van de klassieke COP vormt een belangrijke stap om een totaalbeeld te krijgen. Verouderde of inefficiënte toestellen mogen niet meer hergebruikt worden. Warmtepompen zullen een prominente rol spelen in de decarbonisatie.

Vaccinatiecampagne

Wetgeving en certificering lijkt het saaie onderwerp van de vierde sessie, maar dankzij de bevlogen sprekers werd het boeiend én verrassend. Zo merkt Stephen Yerek (CEO van AHRI) dat de pandemie ertoe heeft geleid dat de trek van het platteland naar de grootsteden in vele landen is stilgevallen, of zelf omgekeerd. Dit kan zijn weerslag hebben op de HVACR-behoeften. Andere sprekers vragen verplichte lekcontroles voor alle koudemiddelen, niet enkel uit veiligheids- en klimaatoverwegingen maar ook voor de energie-efficiëntie.

In de laatste sessie stond de koudeketen centraal. Het aspect ‘gezondheid’ kwam in elke presentatie terug, met de nodige verwijzingen naar de belangrijke rol die temperatuurgecontroleerd transport en opslag speelt in de wereldwijde vaccinatiecampagne. Er wordt verwacht dat de extra middelen die nu werden ontwikkeld en in gebruik genomen de komende jaren hun nut nog zullen bewijzen als er bijkomende vaccinatiecampagnes nodig zullen blijken.

De 20th European Conference gaat door op 8 en 9 juni 2023 in de Polytechnic University of Milan.

Door Rudy Gunst