EVENT
Cool and Comfort 106 – september 2025
21st European RACHP Conference – De toekomst van koeling
Tijdens het event vierde Centro Studi Galileo zijn 50ste verjaardag, en daar hoort natuurlijk taart bij!
“Het aantrekken en behouden van gekwalificeerd personeel is al jarenlang een van de grootste uitdagingen voor onze sector”, aldus Coen van de Sande (AREA).
“De installateur is verantwoordelijk voor de goede werking van de installatie”, aldus Marco Masini (ASERCOM).
Nieuwe technologieën voor refrigeration, airconditioning en warmtepompen stonden op 12 en 13 juni ’25 in de schijnwerpers in de Politecnico di Milano. Een statig gebouw dat aanzet tot reflectie en een evenwicht zoeken tussen bestaande en nieuwe technologieën, maar dat kon niet beletten dat de discussies soms op het scherp van de snee werden gevoerd, vooral als het ging over natuurlijke of chemische koudemiddelen. De moderatoren moesten regelmatig tussenkomen om het debat fatsoenlijk te houden, en dat illustreert nu precies het grote belang van deze conferentie. Je hebt niet alleen een bijzonder divers deelnemersveld – fabrikanten, eindgebruikers, universiteiten, beroepsfederaties, lobbygroepen, onderzoeksinstellingen – maar ook verschillende strekkingen (progressief, gematigd, conservatief). En zo kan het wel eens botsen.
‘The 21st European RACHP Conference on new technologies for RACHP’ wordt georganiseerd door UNEP, IIR en Centro Studi Galileo, in samenwerking met AREA, ATF en REI. Dit internationaal hoog aangeschreven evenement (met deelnemers uit o.a. China, Japan, de VS, DR Congo, Zuid-Afrika en Burkina Faso) ambieert met een tjokvol tweedaags programma een globaal overzicht te geven van de tendensen en uitdagingen die nu en de komende decennia op de koelindustrie zullen afkomen. Een hele boterham, maar wonder boven wonder slaagt de organisatie erin om iedere twee jaar deze ambitie waar te maken! Maar zoals gezegd moet de deelnemer er wel wat voor over hebben, want de boeiende presentaties volgen elkaar in een recordtempo op. De organisatie maakt er ook een punt van om ruimte te laten voor discussies, en die kunnen wel eens geanimeerd verlopen.
Opleiding & training
“De Europese Conferentie over RACHP-technologieën fungeert als het belangrijkste platform om de nieuwste ontwikkelingen in deze voortdurend evoluerende sector te ontdekken”, vertelt Marco Buoni, technisch directeur van Centro Studi Galileo. “Onderwerpen zijn o.m. het leefmilieu, de groene transitie, energie-efficiëntie, EU-regelgeving en de invoering van alternatieve koudemiddelen. Deze waslijst aan onderwerpen hebben we geordend in vijf thematische sessies: Nieuwe koudemiddelen en de F-gaswetgeving, Apparatuur en componenten met alternatieve koudemiddelen, Wetgeving, opleiding en certificering, Groene koeling, warmtepompen en energie-efficiëntie en Kunstmatige intelligentie, koudeketen en voorspellend onderhoud.”
“Het aantrekken en behouden van gekwalificeerd personeel is al jarenlang een van de grootste uitdagingen voor onze sector”, aldus Coen van de Sande, voorzitter van AREA.” Daar zijn tal van redenen voor, variërend van misvattingen tot een gebrek aan zichtbaarheid van de sector en begrip voor zijn technologische voorsprong en maatschappelijke rol. Tegelijkertijd is regelmatige bijscholing noodzakelijk om zich aan te passen aan de snelle technologische ontwikkelingen en de transformatie naar alternatieve koudemiddelen. Het is dus van cruciaal belang om te communiceren over onze maatschappelijke relevantie en de positieve bijdrage van de sector aan het dagelijks leven van de burgers om nieuw talent aan te trekken: jongeren, vrouwen en professionals uit andere installatiesectoren, meer specifiek verwarmingsinstallateurs en loodgieters. Maar we mogen het aspect veiligheid nooit uit het oog verliezen. Daarom zijn een continue opleiding en certificering als bewijs van vakbekwaamheid vereist om ongevallen, verwondingen en dodelijke slachtoffers te voorkomen bij o.a. systemen met alternatieve koudemiddelen, waarvan we weten dat ze allemaal veiligheidsrisico’s inhouden.”
Illegale handel
Russell Patten (directeur-generaal van EPEE) nam de gelegenheid te baat om de vertegenwoordiging van DG Clima van de Europese Commissie rechtstreeks toe te spreken. Een van zijn aandachtspunten was de illegale handel in koudemiddelen, al lange tijd een pijnpunt en indien de illegale handel niet kordaat wordt aangepakt, dan blijft de F-gaswetgeving 3.0 utopie. “De illegale handel in koudemiddelen is de afgelopen jaren aanzienlijk toegenomen, en dit als gevolg van verschillende factoren: toenemende schaarste van bepaalde HFK’s, hogere prijzen van koudemiddelen, een versnelde afbouw in het kader van de F-gaswetgeving 3.0 in combinatie met gebruiksverboden voor koudemiddelen met een hoog GWP. EPEE wil het bewustzijn over deze kwestie op Europees en lidstaatniveau vergroten. We zullen hiervoor intens samenwerken met de nationale beroepsfederaties zodat zij op hun beurt deze kwestie onder aandacht kunnen brengen van hun nationale en regionale politici en beleidsmakers. We zullen autoriteiten ondersteunen bij het uitbrengen van aanbevelingen en richtlijnen over de beste manier om de handel in illegale koudemiddelen efficiënt te bestrijden en tegelijk ook onze expertise ter beschikking stellen om sluitende wetgeving op te stellen, zonder mazen in de wet die de handel in illegale koudemiddelen nog altijd mogelijk maken.”
Installateur is verantwoordelijk
De verantwoordelijkheid van de koeltechnische installateur is groot. In recente rechtspleging werd de installateur al meermaals bestraft bij ongelukken met koelinstallaties. “De installateur is verplicht om de technische en wettelijke conformiteit van het systeem te controleren en indien nodig wijzigingen aan te brengen om de veiligheid te garanderen”, waarschuwt Marco Masini, voorzitter van ASERCOM. “Dit betekent dat een voorafgaande risicoanalyse een verplichting is als de installateur vermoedt dat er een gevaar bestaat, evenals het onderzoek naar de grenzen van oneigenlijk gebruik. Laten we niet vergeten dat een veilig product een product is dat onder normale of redelijkerwijs te verwachten gebruiksomstandigheden geen risico’s of slechts minimale risico’s met zich meebrengt, die verenigbaar zijn met het gebruik van het product en aanvaardbaar worden geacht in overeenstemming met een hoog niveau van bescherming van de gezondheid en veiligheid van personen. Een ander thema is de aansprakelijkheid van systeeminstallateurs, want rechtbanken hebben installateurs al meermaals veroordeeld wegens nalatigheid of schuld in geval van storingen die tot aanzienlijke schade hebben geleid. De installateur speelt een actieve rol in de risicoanalyse en mag zich zeker niet louter beperken tot het passief uitvoeren van de instructies van de klant. De installateur is de vakman, niet de eindgebruiker!”
District cooling
“Nu steden te maken hebben met stijgende temperaturen en een toenemende vraag naar koeling, komt stadskoeling (DC) naar voren als een hoeksteen voor duurzame stedelijke ontwikkeling”, vertelt Andrea Voigt van The Cool Coalition. “Het streefdoel naar bijna emissievrije koeling in 2050 is ambitieus, maar haalbaar. Succes hangt af van een holistische aanpak: het verminderen van de behoefte aan koeling door een beter gebouwontwerp en stadsplanning, optimale efficiëntie van koeltechnologieën, het uitfaseren van koudemiddelen met een hoog GWP en decarbonisatie van de elektriciteitsproductie. Districtkoeling is een integraal onderdeel van deze transitie. Door de vraag te bundelen, kunnen DC-systemen energie-efficiënte oplossingen inzetten en gebruikmaken van beschikbare restkoeling of gratis bronnen zoals zeewater, meren of LNG-gasterminals, en de invoering van koudemiddelen met een laag GWP op grote schaal vergemakkelijken. Hiervoor zijn echter robuuste beleidskaders en aanzienlijke investeringen nodig om markt- en regelgevingsbarrières te overwinnen.”
De 22nd European RACHP Conference gaat door op 10 en 11 juni 2027 in de Politecnico di Milano.
Door Rudy Gunst
Fotocredit: Centro Studi Galileo
