CONGRES
Cool and Comfort 76 – februari 2018
Koelgasproblematiek domineert ASERCOM-conventie
Afscheidnemend voorzitter Claude Blanc heeft zijn organisatie zien uitgroeien tot een gewaardeerd gesprekspartner voor overheid en industrie.
Regis Leportier (Technology Committee van ASERCOM) somt de voor- en nadelen van het natuurlijke koelmiddel CO2 op.
Aan het rondetafelgesprek namen (vlnr.) Andreas Meier (Teko), Jurgen Buckinx (UBF-ACA), Arno Kaschl (DG Clima) en Sébastien Gallet (CEFIC/EFCTC) deel.
Christian Ellwein (Kriwan) roept iedereen op om zijn koelinstallatie grondig te beveiligen tegen cyberaanvallen.
Op 12 januari vond in Brussel de jaarlijkse conventie van ASERCOM plaats. Naast een overzicht van de resultaten van het voorbije werkjaar en de doelstellingen op korte en middellange termijn, was er veel plaats voor geanimeerde discussies en open gesprekken. Een opvallende presentatie over cybersecurity binnen de HVACR-sector deed veel deelnemers ongemakkelijk over hun stoel schuiven.
ASERCOM of Association of European Refrigeration Component Manufacturers kent zijn oorsprong bij de compressorfabrikanten die de koppen bij elkaar staken om een certificeringsprogramma op te zetten. Achterliggende gedachte was om via een keurmerk kwaliteit te laten bovendrijven en de inspanningen op R&D te valoriseren. Maar hoe meer het besef groeide dat de prestaties van een compressor sterk afhankelijk zijn van de andere onderdelen van een koelinstallatie, stond in de naam ASERCOM de COM niet meer voor Compressors maar voor Components. Daarmee blies de organisatie zichzelf nieuw leven in en groeide ze uit tot een belangrijke gesprekspartner voor zowel de industrie als de Europese overheid. Dat betekent ook steeds meer deelnemers aan de jaarlijkse conventie.
Doelstellingen
Voor Claude Blanc was het zijn laatste optreden als voorzitter van ASERCOM. Verschillende sprekers brachten hulde aan de man die ervoor zorgde dat de organisatie uit de onbekendheid trad, de voorbije jaren nieuwe leden mocht verwelkomen (onder meer UBF-ACA) en een gerespecteerd adviesorgaan werd voor de industrie, de Europese instellingen en andere federaties uit de HVACR-sector. Maar stilstaan is achteruitgaan, dus gebruikte Claude Blanc zijn laatste spreektijd om vooruit te blikken. “2018 wordt een druk jaar voor ASERCOM. Naast de gebruikelijke activiteiten zoals marktonderzoek, voorbereiding en opvolging van regelgeving en communicatie zullen we zeker ook het certificeringsprogramma voor condensing units herbekijken want het moet sneller. Hiermee willen we op hetzelfde ritme blijven van de fabrikanten, waar de cyclus tussen ontwerp en productie steeds korter wordt. De evolutie in onze sector gaat zo snel, dat alle betrokken partijen inspanningen moeten leveren om gelijke tred te houden.”
Het lijkt erop dat de koelgaswetgeving de sector nog verschillende jaren in een wurggreep zal houden. Er gaat geen kans voorbij of het onderwerp komt ter sprake. “CO2 is een alternatief koelmiddel met veel potentieel”, vertelt Regis Leportier, voorzitter van de Technology Committee van ASERCOM. “We mogen echter niet uit het oog verliezen dat verschillende componenten uit de koelinstallatie hiervoor moeten worden aangepast. Dit betekent dat het totaalplaatje moet worden herbekeken. Wat betekent CO2 onder meer voor de energie-efficiëntie van de installatie, Total Equivalent Warming Impact, life cycle-kost, veiligheid, betrouwbaarheid? Houd dus voor ogen dat CO2 niet voor alle toepassingen geschikt is en dat er nood is aan opleiding en training om CO2-installaties te ontwerpen en te plaatsen.”
Respect voor de installateur
Jurgen Buckinx, voorzitter van UBF-ACA, verwoordde wat veel installateurs denken. “De overheid en internationale organisaties mogen grote theorieën verkondigen, maar uiteindelijk valt alles op de nek van de koeltechnische installateur. Veranderingen aan wetgeving en technologie gaan hard, en men vindt het maar normaal dat de installateur tussen zijn dagelijkse activiteiten van alles op de hoogte blijft. Waar moet de hardwerkende installateur in godsnaam de tijd vinden om zich bij te scholen en opleidingen te volgen? De fabrikanten moeten hiermee rekening houden bij het ontwerp van nieuwe toestellen. Tracht de veranderingen aan installatie te beperken, zodat de installateur niet op een muur botst. Wat ik ook nog hemeltergend vind, is dat de installateur tegenstrijdige informatie op zijn bord krijgt. Kijk alleen maar naar de koelgassen. Iedere fabrikant prijst de koelgassen aan die hijzelf gebruikt. De installateurs verwacht daarom objectieve informatie van de overheid, maar daar blijft het oorverdovend stil. Mijn dwingende smeekbede naar de volledige markt is dus: houd rekening met de installateur en heb begrip voor zijn moeilijke situatie.”
Koelgasprijs
Een ander probleem waarmee de installateur wordt geconfronteerd, zijn de spectaculaire prijsstijgingen van de chemische koelgassen. Installateurs ondervinden steeds meer moeilijkheden om dat aan de eindgebruiker uit te leggen. Wolfgang Zaremski, voorzitter van de Duitse beroepsfederatie Verband Deutscher Kälte-Klima-Fachbetriebe, maakte zich hierover boos. “Ik noem dit de 2 billion euro story. De F-gaswetgeving is de grootste verandering in de 150-jarige geschiedenis van de koelindustrie. Daarbovenop komt ook nog eens dat er weinig tijd wordt gegeven. In dit verhaal is er maar één winnaar: de chemische industrie. Sommige koelmiddelen zijn op twaalf maanden tijd met meer dan 1000% gestegen. Laat de installateur dat maar eens uitleggen aan zijn klant. Ik heb ook eens naar de koers van het beursaandeel van Chemours gekeken. Moet iedereen zeker ook eens doen. Je zal dan merken dat er weinig verschil zit tussen de grafiek van het aandeel en de grafiek van de koelgasprijs.”
Udo van der Meer, managing director van ECR Nederland, sluit zich daarbij aan. “Installateurs stellen zich vragen bij de spelletjes die door de chemische industrie worden gespeeld. De vergelijking met de bankwereld gaat steeds meer op. Hebberige bankiers die alleen hun eigen voordeel voor ogen hadden en zich geen fluit aantrokken van de gevolgen die hun beslissingen hadden voor de markt. We weten allermaal hoe dit verhaal is afgelopen.”
Arno Kaschl (DG Clima) trachtte wat te zalven door er de statistieken van 2015 en 2016 bij te halen. “We hebben maar 80% van de voorziene quota voor koelgassen gebruikt. Als we dit kunnen aanhouden in 2018 en 2019, dan denk ik dat we het ergste achter de rug hebben en bij veel partijen de vrees voor koelgasschaarste zal verdwijnen.”
Cybersecurity
Steeds meer koelinstallaties worden via het internet verbonden. Dat vergemakkelijkt het monitoren en bijregelen van een installatie. Veel te weinig wordt er rekening gehouden met de mogelijk gevaren. Christian Ellwein van KRIWAN Industrie-Elektronik GmbH gaf een boeiende presentatie rond dat thema. “Op verschillende websites kan je zonder grote moeilijkheden de installatiehandboeken voor koelinstallaties terugvinden. Hierin staan de fabrieksinstellingen, onder meer voor het paswoord. Niet alle installateurs of eindgebruikers veranderen dit paswoord en plaatsen dus de toegangsdeur wagenwijd open. Denk maar aan de mogelijke gevolgen: het elektronisch expansieventiel openen bij de opstart, olieverwarming uitschakelen, parameters aanpassen, pannes creëren, noem maar op. ASERCOM zal een Security Guideline publiceren met onze raadgevingen om een koelinstallatie te beveiligen.”
Door Rudy Gunst
