CONGRES  
Cool and Comfort 88 – februari 2021

REHVA – Brussels Summit 2020

Op 5 november ’20 organiseerde REHVA (Federation of European Heating, Ventilation and Air Conditioning Associations) zijn jaarlijkse Brussels Summit. COVID-19 was alom tegenwoordig, niet alleen als aanstoker voor de digitale editie maar ook in de presentaties tijdens de technische en beleidssessie. Het centrale thema van deze editie was renovatie, meer specifiek renovatie als opportuniteit om gebouwen gezonder en duurzamer te maken in het post-COVID-19 Europa.

De Europese Commissie publiceerde op 14 oktober ’20 haar Renovation Wave Strategy, een ambitieus beleidsplan om de energieprestaties van gebouwen te verbeteren. Het initiatief kadert in de Europese Green Deal en vormt een centraal element voor een groen en veerkrachtig herstel na de coronacrisis. De Commissie richt zich op de enorme erfenis aan oude, inefficiënte gebouwen die ons continent met zich meedraagt. In tegenstelling tot e commerciële markt zijn er nauwelijks normen en is de economische logica minder uitdrukkelijk aanwezig om fors te investeren in een verbetering van de energie-efficiëntie.

Renovatiestrategie

De komende tien jaar moeten de renovatiecijfers minstens verdubbelen en de renovatiegolf moet leiden tot een hogere energie- en hulpbronnenefficiëntie. De Commissie heeft in de renovatiestrategie drie prioritaire gebieden aangeduid: koolstofvrij maken van verwarming en koeling, aanpakken van energiearmoede en slecht presterende gebouwen en prioritaire renovatie van openbare gebouwen zoals scholen, ziekenhuizen en administratieve gebouwen. Hiervoor wil de Commissie de bestaande belemmeringen in de hele renovatieketen – van het ontwerp van een project tot de financiering en de voltooiing ervan – oplossen met behulp van een reeks beleidsmaatregelen, financieringsinstrumenten (NextGenerationEU en andere EU en private fondsen) en instrumenten voor technische bijstand.

“Renovatie levert over de volledige lijn een win-win-win-situatie op”, legt Miapetra Kumpula-Natri, Europarlementslid uit Finland, uit. “Het verbetert de levenskwaliteit van bewoners en andere gebruikers, het vermindert de uitstoot van broeikasgassen waardoor het ons dichter bij de klimaatdoelstellingen brengt en renovatie zal de bouwsector in de Europese Unie een behoorlijke boost geven. Slimme renovatie zal de digitalisering bevorderen en het hergebruik en recycling van materialen verbeteren. Tegen 2030 kunnen er 35 miljoen gebouwen worden gerenoveerd en 160.000 nieuwe groene banen worden gecreëerd in de bouwsector.”

Nieuwe gebouwen gebruiken slechts de helft van de energie in vergelijking tot gebouwen die meer dan 20 jaar geleden werden en gebouwd. Binnen de Europese Unie dateert meer dan 85% van de gebouwen van voor de eeuwwisseling en er wordt verwacht dat 85 à 95% van deze gebouwen ook in 2050 nog overeind zal staan. Het stemt tot nadenken dat vandaag amper 1% van deze gebouwen per jaar wordt gerenoveerd om de energie-efficiëntie te verbeteren. De ambitie is om dit op te trekken tot minstens 3%.

New European Bauhaus

Miapetra Kumpula-Natri: “De renovatiegolf kan een grootschalige transformatie van onze steden en gebouwde omgeving op gang brengen. Europa heeft een kans om een toekomstgericht proces op gang te brengen om duurzaamheid te koppelen aan design. Belangrijk hierbij is de lancering van een New European Bauhaus om een nieuwe Europese esthetiek te koesteren die energie- en klimaatprestaties met inventiviteit combineert. De Commissie wil leefbare omgevingen voor iedereen toegankelijk maken en opnieuw het betaalbare met het artistieke combineren, en dat in een nieuwe duurzame toekomst.”

“We zullen de regelgeving, normen en informatie over de energieprestaties van gebouwen om betere stimulansen te bieden voor renovaties in de openbare en particuliere sector aanscherpen”, vult Ditte Juul Jørgensen, directeur-generaal van DG Energy, aan. “Hierbij horen ook een gefaseerde invoering van verplichte minimumnormen voor de energieprestaties van bestaande gebouwen, geactualiseerde regels voor energieprestatiecertificaten en een mogelijke uitbreiding van de eisen voor de renovatie van gebouwen voor de openbare sector. Toegankelijke en doelgerichte financiering, o.m. via de ‘Renovate’- en ‘Power Up’-flagships in de herstel- en veerkrachtfaciliteit van NextGenerationEU, moeten dit ondersteunen. Daarnaast moet er zeker ook aandacht gaan naar vereenvoudigde regels voor het combineren van verschillende financieringsstromen en meer stimulansen voor particuliere financiering. De capaciteit om renovatieprojecten voor te bereiden en uit te voeren, moeten we absoluut uitbreiden. Dit gaat van technische bijstand aan nationale en lokale autoriteiten tot opleiding en ontwikkeling van vaardigheden voor werknemers in nieuwe groene jobs.”

Renovatie aangrijpen om te verduurzamen is een verantwoordelijkheid van alle betrokken partijen, gaande van de Europese Unie tot het individu en alles wat daartussen ligt. Dat iedereen zich betrokken voelt en inspanningen levert, is onontbeerlijk. Als de EU zijn -55% CO2 doelstelling wil halen en het pad effenen voor klimaatneutraal tegen 2050, moet tegen 2030 de broeikasgasemissies van gebouwen met 60% verminderen, het energieverbruik met 14% verminderen en het energieverbruik voor verwarming en koeling met 18% naar omlaag

Ramen open of toe?

Lidia Morawska, directeur van WHO CC for Air Quality and Health en verbonden aan de Queensland University of Technology, zorgde voor de keynote speech in de technische sessie. Ook zij kan niet aan de vaststelling voorbijgaan dat COVID-19 onze maatschappij blijvend zal veranderen. “We moeten lessen trekken uit 2020. Dit betekent ook over het ontwerp van gebouwen. In mijn thuisland Australië zaten we in een vreemde situatie. Ons land werd geteisterd door bosbranden, en toen was de oproep aan de bevolking om ramen en deuren gesloten te houden om de schadelijke buitenlucht uit uw huis te houden. Maar toen COVID-19 de kop opstak en er steeds meer over dit heel besmettelijke virus geweten werd, was het advies om ramen en deuren zoveel mogelijk open te zetten zodat de binnenlucht voortdurend wordt ververst. Bij burgers klonk steeds meer de vraag: wat is het nu eigenlijk, open of toe? We moeten deze situatie meenemen naar de toekomst en er een oplossing voor ontwikkelen.”

Door Rudy Gunst

www.rehva.eu

Fotocredit: European Parliament

Fotocredit: Wikipedia

Fotocredit: Wurm Elektronische Systeme

“De renovatiegolf kan een grootschalige transformatie van onze steden en gebouwde omgeving op gang brengen.”

Miapetra Kumpula-Natri (MEP)