PROJECT
Cool and Comfort 92 – februari 2022

Adiabatische koeler op maat voor Mc Three

Bij tapijten- en karpettenproducent Mc Three in Waregem implementeerde Nordland, specialist in industriële koeltorens en adiabatische koelers, een adiabatische koeler van het type Topaz Neo van het merk Jacir.

Als distributeur van koeltorens en adiabatische koelers verdeelt Nordland exclusief voor de Benelux het gamma van de Franse fabrikant Jacir en de recent gefuseerde Duitse fabrikanten Gohl-KTK. Terwijl deze laatste partner historisch focust op de tertiaire sector, heeft Jacir vooral affiniteit met industriële klanten. Naast advies van voorontwerp tot oplevering staat Nordland ook in voor service (wisselstukken) en plaatsing van industriële koeltorens indien de klant dit wenst. Samen met Lysair, Konoodi en Bedelec – een acquisitie uit 2018 - maakt Nordland deel uit van Lysair Group, gevestigd in Sint-Baafs-Vijve (Waregem).

De ene koeltoren is de andere niet

Naast open, gesloten en hybride koeltorens heeft Jacir sinds 2009 ook een eigen adiabatische koeler ontwikkeld – zie verder. Een klassieke koeltoren is één van de mogelijke oplossingen, waarbij Nordland specifiek opteert voor counterflow torens waarbij luchtstroom en water elk in een tegengestelde richting evolueren. Minpunten van klassieke koeltorens zijn het grote waterverbruik (koeltorens werken op basis van verdamping van water), het onderhoudsintensieve karakter, het gebruik van chemicaliën (vereist een -soms complexe- complete waterbehandeling), en het steeds aanwezige risico op legionellavorming. Voor heel wat applicaties in industrie en tertiair vormt dit evenwel nog steeds de meest voor de hand liggende oplossing.

Koelers met adiabatische werking – Topaz Neo

Bij Jacir is men er in geslaagd koelers te ontwikkelen die twee technologieën combineren. Bij lage temperaturen (winter, voor- en najaar) wordt er in ‘droge’ modus gewerkt, bij hogere omgevingstemperaturen tijdens de zomerperiode met adiabatische koeling, ofte ‘natte’ modus. Het Topaz-gamma van Jacir wordt sedert 2009 met succes gecommercialiseerd. Inmiddels zijn er verschillende verbeteringen aangebracht op basis van gebruikerservaring en technologische evoluties zoals de integratie van EC ventilatoren. Adiabatische koelers kunnen in tegenstelling tot dry-koelers bij extreme zomerse temperaturen nog steeds watertemperaturen afleveren van 26 à 28°C naargelang de selectie. Vanwege deze eigenschap zijn de adiabatische koelers aan een stevige opmars bezig. Het Topaz-gamma van Jacir omvat een compleet gamma aan machines, voorzien van 2 tot 22 EC ventilatoren in 1 of 2 rijen, in functie van de toepassing.

Adiabatische koeling

Adiabatische koeling wordt bekomen door het bevloeien van bevochtigingsmedia in behandeld karton, opgebouwd volgens een honinggraatstructuur. Terwijl (stads)water neerdaalt doorheen de bevochtigingsmedia, passeert een aangezogen luchtstroom dwars doorheen datzelfde media. “Alle kanaaltjes worden gelijkmatig bevochtigd wat de efficiëntie ten goede komt en tegelijk blijft men gespaard van het risico op legionella”, aldus Steven Amelynck, Sales Manager bij Nordland (Lysair Group).

Details maken het verschil

Waterverbruik

De Topaz kan aangesloten worden op het bestaande (stads)waternet. “Jacir maakt gebruik van een gesloten circuit om het water te verspreiden op de media. Het water dat niet verdampt is, wordt onderaan de machine opgevangen en terug naar een verzamelbassin geleid. Om legionellagroei te vermijden, wordt dit verzamelbassin eens per etmaal volledig geledigd. Door een overvloedig waterdebiet te gebruiken (6 à 9 maal de verdampingshoeveelheid) worden de media tijdens werking continu gereinigd en vermijdt men afzetting van kalk. Ook het waterverbruik valt best mee, een goed gedimensioneerd machine gaat slechts zo’n 400 à 600 uren per jaar in adiabatische modus werken”, zegt dhr. Amelynck.

Positie koelbatterijen

De koelbatterijen worden in een H-vorm geplaatst zodat de technieker vlot toegang heeft tussen de batterijen voor inspectie en onderhoud. Aan het ene uiteinde van de machine wordt de elektrische kast en bediening geplaatst, het andere uiteinde dient om zich toegang te verschaffen via een rolluik. Bijkomend voordeel van de opstelling in H-vorm is dat er geen externe structuren meer nodig voor onderhoud aan de ventilatoren, alles kan van op grondniveau binnen in de machine gedaan worden. Jacir ontwikkelde zelfs een aangepaste tool om een ventilator vlot te kunnen demonteren en vervangen.

Corrosiebescherming

Alle onderdelen in contact met het water zijn vervaardigd in roestvrij staal, optioneel kan nog een extra pakket maatregelen worden genomen voor bv. een maritieme omgeving.

EC ventilatoren

EC motoren zijn de toekomst voor veel applicaties, deze techniek is energetisch een pak beter dan de huidige IE3 asynchrone motoren die veel worden toegepast. Het gebruik van een EC motor elimineert de noodzaak aan een aparte frequentiesturing en maakt de installatie eenvoudiger in gebruik.

Watergekoelde turbocompressor van 700 kW

Bij tapijten- en karpettenproducent Mc Three worden kunststof korrels geëxtrudeerd tot garendraad. Deze draden worden verder op bobijnen gewikkeld en daarna in de weverij verwerkt tot eindproducten. In het initiële proces wordt er zeer veel perslucht verbruikt. De installatie bij Mc Three bestaat in grote lijnen uit een Ingersoll Rand compressor, leidingwerk voor de pompen en een Topaz adiabatische koeler. Daar de compressor zeer kritisch is voor de continuïteit van het productieproces, opteerde Mc Three voor een watergekoelde turbocompressor (700 kW) – met warmtewisselaar – van Ingersoll Rand.

Water efficiëntere warmtedrager

De plaatsing van de Topaz machine verliep vlot. Bij de inbedrijfname van de installatie kwam er een expert van Jacir langs om deze te checken. Alle parameters zoals temperaturen, omgeving en geluid werden in de maanden nadien nauwkeurig opgevolgd door Nordland. “Een adiabatische koeler van Jacir biedt meerdere pluspunten: geen risico op legionella, bedrijfszekerheid tijdens hittegolven, beperkt waterverbruik, werkt met gewoon stadswater, energetisch schone motoren... Onderhoud van de Topaz is beperkt tot het jaarlijks reinigen van de bevochtigingsmedia door middel van zachte waterdruk, het uitblazen van de batterijen en het reinigen van de distributiegaten”, aldus Tom Desmet, Technical Manager bij Mc Three.

Door Philip Declercq