REFRIGERATION
Cool and Comfort 97 – mei 2023
Nieuwe koudemiddelen verlagen CO2-uitstoot slagerij aanzienlijk
Vlnr Dries Depreitere van het koeltechnisch bedrijf Depreitere, Eddy Vandenbroucke, zaakvoerder van de slagerij, en Geert Seys, Senior Sales Engineer bij Heytec.
De grote Kelvion condensor met 3 EC-ventilatoren voor de koelcellen en de kleinere Kelvion condensor voor de diepvriescel op het platte dak
De Refra koelcentrale van 28 kW is uitgerust met o.m. compressoren van Bitzer
In dit vloeistofvat kan al het R513A koudemiddel worden opgevangen indien er onderhoudswerkzaamheden aan de koelinstallatie plaats vinden
In het atelier – op niveaus 0 en -1 - zijn er drie koelcellen en één diepvriescel. Een koelcel uitgerust met verdampers van Kelvion
In de Nieuwpoortse Albert I-laan opende Eddy Vandenbroucke eind vorig jaar een nieuwe slagerij in een ruimer gebouw, twee panden verwijderd van zijn oude slagerij. Winkel en atelier zijn verdubbeld in oppervlakte. Voor de koeltechnische aspecten opteerde installatiebedrijf Depreitere uit Koekelare – in overleg met Heytec – voor een Refra koelcentrale van 28 kW. De nieuw gebruikte koudemiddelen leveren een winst op van 136 ton CO2-equivalent, en dit voor een slagerij die qua oppervlakte dubbel zo groot is als de vorige.
In 2006 nam Eddy Vandenbroucke de slagerij van Geert Neyrinck in Nieuwpoort over. Hij verbouwde deze in 2010. Begin 2022 kwam er in de directe omgeving een gebouw te koop dat ongeveer twee keer zo groot was, een buitenkansje. Vandenbroucke kocht dit pand en liet het in een recordtempo verbouwen. Het werd in ruwbouw gezet, volledig veranderd, uitgebreid en naar technieken gemoderniseerd. Winkelinrichter was Wimag. De firma Depreitere – reeds koeltechnieker aan huis bij Slagerij Vandenbroucke sinds 2006 - stond in voor de atelierinrichting: koelcellen, koelcentrale, inox maatwerk voor de warme keuken, combisteamers, vat voor warmteterugwinning van DK en pulsiedampkap met actief kool filter.
Meer winkelruimte en atelier, betere workflow
Eddy Vandenbroucke had een duidelijke visie op de indeling en inrichting van zijn nieuwe slagerij. Hij wou meer winkelruimte, meer atelier, meer nutsvoorzieningen en een betere workflow. “Meer winkelruimte impliceert meer meeneemgerechten, meer impulsverkoop op de winkelstraat en meer bereide gerechten. Bedoeling was ook meer atelier ter beschikking te hebben met het oog op extra koelcellen, een grotere warmelijnproductie, en een grotere inpaklijn/verpakkingslijn (op gas verpakking / vacuümverpakking). Idem wat betreft de nutsvoorzieningen. Zo zorgt een hoogspanningscabine voor meer elektriciteit, en is er een hoog debiet wateraansluiting voor de productie en voor het reinigen van het atelier. Een circulatiepomp voor warm water zorgt er dan weer voor dat er overal snel en veel warm water beschikbaar is”, zegt Vandenbroucke. “Ook werd er een betere workflow gecreëerd met toegang voor de leveranciers via de algemene ingang. Bovendien kan, door de productie in de winkel, de impulsverkoop in een korte keten onafhankelijk werken van het atelier. Er werden ook twee liften voorzien: één voor leveranciers en één voor productie.”
Forse besparing in CO2-uitstoot
In de vorige slagerij was er een koelcentrale op R404A en een diepvriescel op R404A: “De oude koudemiddelen – 46 kg voor de koelcentrale en 3 kg voor de diepvriescel – werden gerecycleerd. In totaal betreft dit 49 kg R404A, goed voor 192,2 ton CO2-equivalent”, zegt Depreitere. “Voor de koelinstallaties in de nieuwe slagerij wordt er gebruik gemaakt van nieuwe koudemiddelen. Voor de koelcentrale is dat R513A. 59,2kg is goed voor 37,38 ton CO2-equivalent. Voor de diepvriescel is dit R449A. Hier is 13,2kg goed voor 18,44 ton CO2 eq. Dat brengt het totaal op 55,82 ton CO2 eq, voor een slagerij die qua oppervlakte dubbel zo groot is als de vorige. Dit zorgt voor een totale besparing in CO2-tonnage van 136,38 ton.”
Teamwork en overleg
De keuze voor de koelcentrale van Refra en de diverse componenten gebeurde in nauw overleg tussen Depreitere en Heytec: “Refra levert maatwerk wat impliceert dat je de meest geschikte componenten kan kiezen in functie van de gewenste koelcentrale. Deze koelcentrale van 28 kW is uitgerust met een AK-PC 551 regelaar van Danfoss, hiermee worden de 4-cilinder Bitzer compressoren aangestuurd met de CRII-regeling van 10% tot 100%, de kleinste deellast wordt hierdoor op 1 kW terug gebracht”, aldus Geert Seys, Senior Sales Engineer bij Heytec. “In het atelier – op de niveaus 0 en -1 - zijn er drie koelcellen en één diepvriescel – met verdampers van o.m. Kelvion. Op het platte dak is er een grote Kelvion condensor met 3 EC-ventilatoren voor de koelcentrale en een kleinere Kelvion condensor voor de diepvriescel.” De koelinstallatie werd tot in de details afgewerkt en geoptimaliseerd. Enkele voorbeelden maken dit duidelijk. “Zo werd het totale koelvermogen verdeeld over 3 compressoren voor een beter regelbereik en werd er een filter/droger met verwisselbare kern in plaats van een gelaste filter/droger gebruikt. Verder werd er een groot vloeistofvat geïnstalleerd waar al het koudemiddel van de installatie kan worden opgevangen (bv. bij onderhoudswerkzaamheden). Door middel van een niveaucontrole/alarm kunnen eventuele lekken van het koudemiddel vroegtijdig worden gedetecteerd. Nog een voorbeeld is de grote condensor, voorzien van EC ventilatoren om naar een constante lage condensordruk te kunnen regelen. Dit vermindert het verbruik en zorgt ervoor dat de koelcentrale zonder problemen de zomer doorkomt.”
Keuze voor R513A
“In mijn visie gaat de voorkeur voor alle nieuwe positieve koelingen uit naar R513A. Bij ingrijpende veranderingen aan oude positieve koelingen geven we er de voorkeur aan om deze om te bouwen van R134a naar R513A. Dit is een beperkte aanpassing, enkel de doorlaat moet opnieuw worden geselecteerd/aangepast. We kopen geen nieuwe R134a of R404A meer aan. Enkel geregenereerde koudemiddelen worden gebruikt”, zegt Dries Depreitere, die graag ook nog even de CO2-vriendelijke toestand in zijn eigen bedrijf schetst. “De totale uitstoot op basis van koudemiddelen binnen ons bedrijf bedroeg in 2021 om en bij de 1400 ton CO2 eq. Nu is dit om en bij de 300 à 400 ton. Een vermindering van om en bij de 1000 ton. Op jaarbasis dus, enkel en alleen door “het gezond verstand te laten primeren” en “het niet verder te zoeken dan nodig.”
DK-warmterecuperatieboiler
Bij het afsluiten van de overeenkomst tussen de slagerij en het koeltechnisch bedrijf werd rekening gehouden met een realistische terugverdientijd van deze investeringen van 10 jaar. “Enkele maanden daarna kwam de energiecrisis en werd dit 2-3 jaar... Eigen metingen op de installatie leverden zelfs onverwachte bonussen op, in het voordeel van de klant”, aldus Depreitere. “Bij de berekening van de terugverdientijd werd namelijk enkel rekening gehouden met de “warmtewinst”. Maar er zijn nog andere niet te onderschatten pluspunten. Zo verbruiken de koelingen in de zomer minder omdat ze lager kunnen condenseren. De ventilatoren van de condensors op het platte dak draaien nagenoeg nooit. De condensors zullen dus nagenoeg geen onderhoud nodig hebben. In de zomer zal de koelcentrale meer kunnen incasseren, en op de warmste dagen zal hij nog steeds voor voldoende koelvermogen kunnen zorgen, omdat er dan ook veel warmwaterafname is.”
Uitdagingen
De duur van het project – van de eerste opmetingen/bezoeken tot aan de opening van de slagerij – bedroeg een 9-tal maanden. Aan uitdagingen was er geen gebrek. “Door de snelheid waarmee het project moest worden uitgevoerd en de lange leveringstermijnen hadden we moeite om bepaalde materialen tijdig op de werf te krijgen. Om op eventuele klachten inzake geluidshinder van buren-appartementsbewoners te anticiperen, werd voorafgaandelijk – in nauwe samenspraak met Heytec – een studie gemaakt van stille technieken-koeling. Ook werd een bestaande schouw getubeerd doorheen het gebouw, dit om de afgezogen lucht van het kippenspit boven het gebouw uit te blazen”, besluit Depreitere. “De technieken werden in de kelder ondergebracht. Sommige waren groter dan de grootste deur/ingang. Daarom werd de vloer van de winkel tijdens de werkzaamheden uitgebroken zodat de hoogspanningscabine, de koelcentrale, het warmtevat en de panelen van de koelcellen konden worden binnengebracht.”
Door Philip Declercq
(Foto’s PDC)
Depreitere kort:
De firma Depreitere werd in de jaren 1960 opgericht in het West-Vlaamse Koekelare door Raf Depreitere. In de jaren 90 werd hij opgevolgd door zijn zoon Lieven die de zaak verder uitbouwde. In 2019 kwam met kleinzoon Dries – ingenieur met een passie voor de CO2-problematiek – de derde generatie aan het roer. Op vandaag is het bedrijf – dat een 10-tal medewerkers telt – gespecialiseerd in koeltechniek/ airconditioning, enerzijds, en horecakeukens/ machines, anderzijds.
