PODCAST
Cool and Comfort 100 – februari 2024
Innovaties in ventilatie met warmteterugwinning
Een gesprek met leverancier Ventilair Group en installatiebedrijf Dillen
De app geeft inzicht in de luchtkwaliteit
Uniflexplus +69 is een flexibel systeem van instortbare luchtkanalen.
Dankzij de vraagsturing werken de units bijzonder zuinig.
Ventilair kan een totaalsysteem aanbieden.
Ventilatie is een noodzaak in goed geïsoleerde woningen, zoveel is duidelijk. Maar hoe leg je een zuinige en goed werkende installatie aan? Wie daarop het antwoord weet, is Ventilair Group, een specialist in ventilatiesystemen voor woningen en kleine utiliteiten. De redactie sprak met Steven Braekeveldt van Ventilair Group en Michael Dillen van installatiebedrijf Dillen over innoverende ontwikkelingen op het vlak van ventilatie met warmteterugwinning.
Waarom ventileren?
De eerste vraag is misschien nog de meest belangrijke: waarom is ventilatie eigenlijk nodig? “We zijn meer en meer belang gaan hechten aan isolatie,” legt Steven Braekeveldt uit. “Waar er vroeger spleten en kieren in de bouwschil zaten, zijn woningen nu zo goed als luchtdicht. Dat betekent inderdaad dat er geen energie meer ontsnapt naar de omgeving. Maar tegelijk blijven alle vervuilende stoffen ook in de woning. Er is dus een specifiek ventilatiesysteem nodig, anders zal de kwaliteit van de binnenlucht snel verslechteren. “
“Ramen openzetten is geen goed alternatief. Om te beginnen is er geen controle over de debieten: is er veel wind, dan komt er veel verse lucht binnen, bij weinig wind wordt er amper geventileerd. Bovendien gaat er zo veel energie verloren. Met een systeem van mechanische ventilatie komt er altijd precies genoeg verse lucht binnen.”
“Om de kwaliteit van de binnenlucht te bewaken, is er een ventilatiewetgeving die bepaalt welke debieten er in welke ruimtes nodig zijn,” legt Michael Dillen uit. “Aan de hand daarvan kan je dan je installatie ontwerpen. Dat gebeurt best in nauw overleg met de leverancier. Het is meer dan zomaar wat buizen leggen. Je moet er niet alleen op letten dat je de vereiste debieten haalt, ook de luchtsnelheid is bijzonder belangrijk om geluidshinder te voorkomen. Het kan niet de bedoeling zijn dat er gefluit uit de ventielen in de slaapkamer komt. Men moet er ook voor zorgen dat de installatie achteraf nog reinigbaar is.”
“Ook de plaats van de unit zelf heeft zijn belang. In de beginjaren bestond de neiging om dat toestel zomaar ergens weg te proppen, terwijl men er integendeel voor moet zorgen dat het goed bereikbaar blijft voor onderhoud. Zo moeten de filters regelmatig vervangen worden. Als een unit echter ergens in een berging verborgen is, is de kans groot dat dit achterwege blijft.”
Discreet en flexibel systeem
“Bij Ventilair Group willen we zoveel mogelijk praktische oplossingen aanbieden,” stelt Steven Braekeveldt. “Zo hebben we bijvoorbeeld de nieuwe Uniflexplus +69 ontwikkeld. Dat is een flexibel verdeelsysteem van instortbare luchtkanalen. Een groot voordeel daarvan is dat alles onzichtbaar in de vloer is weggewerkt, iets wat architecten kunnen waarderen. Bovendien hebben we de diameter iets groter gekozen, namelijk 69 mm, waardoor er lagere luchtsnelheden mogelijk zijn voor een gegeven debiet. Dat biedt de installateur op de werf meer flexibiliteit in de aanleg. Het kan namelijk gebeuren dat het oorspronkelijke voorontwerp niet kan worden uitgevoerd, omwille van een onverwacht obstakel. Dankzij het lagere drukverlies en de flexibiliteit van het luchtkanaal heeft de installateur echter net die extra reserve om dat obstakel te omzeilen, terwijl de luchtsnelheden toch laag genoeg blijven om geluidshinder te vermijden.”
“Die flexibiliteit is tevens ingebouwd in de units. Soms worden plannen gewijzigd in de loop van het bouwproces en krijgt een ruimte een andere bestemming. Bij de Vent-Axia Econiq units kunnen daarom extra reserves ingesteld worden, als er pakweg een extra ventiel geplaatst is, men debiet tekort komt of een upgrade nodig is als er een extra sensor is geplaatst.”
Meedenken met de installateur
“Voor een installateur is het een voordeel om met een leverancier te werken die actief meedenkt en er niet alleen op uit is om materiaal te verkopen,” benadrukt Michael Dillen. “Architecten laten hun verbeelding de vrije loop, en komen met originele ontwerpen uit de bus die niet in standaardschema’s te vatten zijn. Op dat moment heb je een partner nodig die helpt om tot een aangepast ventilatiesysteem te komen.”
Garantie door systeemaanpak
“Bij Ventilair Group kiezen we voor een systeemaanpak, waarbij ventilatie-unit, luchtkanalen en ventielen van dezelfde leverancier komen,” verklaart Steven Braekeveldt. “Daardoor kunnen we de installateur de zekerheid bieden dat het systeem zoals ontworpen wel degelijk in staat is om de gevraagde debieten te leveren. De installateur is immers aansprakelijk voor de goede werking van de installatie. Vanuit onze expertise stellen we hem in staat om vanuit het product die garantie te geven.”
Energiezuinig en gebruiksvriendelijk
Een nieuwe ontwikkeling in ventilatiesystemen is vraagsturing om energie te besparen. Het heeft immers geen zin om altijd en overal aan vol debiet te werken. Dat is alleen maar nodig als die ruimtes daadwerkelijk in gebruik zijn. “Vroeger waren er wel methoden om de werking beter op het gebruik af te stemmen,” zegt Michael Dillen, “maar de mogelijkheden waren beperkt. Het ging dan om klokprogramma’s die vooraf moesten worden ingesteld, of schakelingen die verbonden waren met de lichtschakelaar, iets wat typisch is voor natte ruimtes.”
Vraagsturing werkt echter op basis van sensoren die continu de nood aan ventilatie meten. In een badkamer is dat doorgaans met een luchtvochtigheidsensor. In een badkamer kan behoefte variëren: het is een verschil of er drie personen na elkaar douchen dan wel of er één iemand haar make-up bijwerkt. Voor verblijfruimtes neemt men best CO2 als basis. We ademen allemaal CO2 uit, dus het CO2 gehalte is een goede maat voor de bezetting van de ruimte. Bij de Econiq introduceren we een ingebouwde CO2-sensor die het gehalte in de woning meet. Voor de bewoners is dit een bijzonder gebruiksvriendelijk systeem: ze hoeven zich nergens zorgen om te maken, de installatie regelt zichzelf.
Als gebruikersinterface is er de Ventilair-app. Zo heeft men constant een overzicht van de werking van de installatie. Dat is een niet te onderschatten voordeel, onder meer voor inzicht in de binnenluchtkwaliteit of voor service en filtervervanging. Dat kan de gebruiker zelf doen, er geen specifieke technische kennis voor nodig. Tot nu toe moest men echter op de unit zelf gaan kijken of het display geen melding gaf, iets wat wel eens vergeten werd. Met de app krijgt de gebruiker echter een melding. Voor de installateur heeft de app onder meer het voordeel dat men meer parameters kan visualiseren dan op een display op een toestel. Kortom, het gebruiksgemak is er sterk op vooruit gegaan.
Michael Dillen
Het belangrijkste om te onthouden is: mechanische ventilatie werkt en is nodig
Steven Braekeveldt
Ons advies aan de eindklant is: ga naar een installateur met kennis van zaken, en hou het simpel, laat de werking van de installatie zoveel mogelijk automatiseren.
Door Alex Baumans
Foto’s: Ventilair Group
